نبشی (Corner) به نوعی پروفیل فولادی گفته می‌شود و جزء پرکاربردترین انواع آهن‌آلات در صنعت ساختمان‌سازی به شمار می‌آید. انواع نبشی در شکل‌ها و جنس‌های مختلف وجود دارد که در موقعیت‌های متفاوتی قابل استفاده هستند. کاربرد نبشی و انواع آن می‌تواند مبنای تقسیم‌بندی این پروفیل ساختمانی باشد. در ادامه توضیح خواهیم داد که نبشی چیست و انواع مختلف آن را از نظر ظاهر، روش تولید و جنس مورد بررسی قرار خواهیم داد و با کاربرد این محصول در ساخت و ساز بیشتر آشنا خواهیم شد.
نبشی چیست؟
نبشی به پروفیلی گفته می‌شود که سطح مقطع آن از دو ضلع با زاویه 90 درجه نسبت به هم تشکیل شده باشد. وظیفۀ اصلی این پروفیل، توزیع بار یکنواخت است تا از تخریب سازه جلوگیری به عمل بیاورد. هر سازه در محیط متنوعی نسبت به سایرین ساخته می‌شود و به همین دلیل نیاز به استفاده از نوع و یا جنس خاصی از نبشی دارد. اندازۀ این پروفیل‌ها نیز جزء نکات مهم و تاثیرگذاری است که باید مورد توجه قرار بگیرد، زیرا بر وزن سازه تاثیرگذار است. از Corner به صورت مرکب و در پروژه‌های عمرانی، صنعتی و ساختمانی استفاده می‌شود.
انواع نبشی‌ها
نبشی‌ها از نظر نوع تولید، شکل ظاهری و بر مبنای مواد اولیه‌ای که در تولید آن مورد استفاده قرار گرفته باشد، به انواع گوناگون تقسیم می‌شوند. انواع مختلف آنها، کاربردهای متفاوتی در پروژه‌های مختلف صنعتی و ساختمان‌سازی دارند و نمی‌توان از یک نوع برای تمام اهداف استفاده کرد. از طرفی استفاده از این پروفیل‌ها، می‌تواند تاثیر قابل توجهی در استحکام بتن داشته باشد؛ بنابراین بهتر است فرایند بتن ریزی مانند بتن‌ریزی در هوای گرم یا انواع دیگر، با دقت زیادی انجام شود. همچنین نوع نبشی نیز مطابق با کاربرد موردنظر باشد. در ادامه، انواع نبشی را بررسی می‌کنیم.
انواع نبشی از نظر ظاهر
این مقاطع فولادی بر مبنای ظاهر به دو گروه تقسیم می‌شود.
نبشی بال مساوی
این corner دارای بال‌هایی با طول برابر است. نماد نبشی در نقشه ساختمانی، حرف انگلیسی L است و چنانچه پس از این حرف، اندازۀ بال درج شود، نشانۀ نبشی با بال مساوی است. معمولا میزان تقاضا برای این نوع بیشتر است. از این مدل در حوزه‌های ساختمانی و صنعتی بی‌شماری مانند سازه‌های فلزی، بتنی و برخی جزئیات ساختمانی دیگر استفاده می‌شود.
اسپیرال
اسپیرال به نوعی از نبشی بال مساوی گفته می‌شود که سبک است و در اندازه‌های ۲۰*۲۰*۲ تا ۵۰*۵۰*۵ میلی‌متر تولید می‌شود. نام دیگر این محصول در بازار، گرم نورد دیدۀ بال مساوی است.
نبشی بال نامساوی
این corner بال‌های نامساوی دارد و در موارد خاصی مورد استفاده قرار می‌گیرد. تولید آنها محدود است و در نقشه‌های ساختمانی با حرف L نشان داده می‌شوند که دو عدد پس از آنها درج شده و نشانۀ طول هریک از بال‌هاست. تفاوت دو نبشی بال مساوی و بال نامساوی در جدول زیر خلاصه شده است:
| بال مساوی | بال نامساوی |
| تقاضای زیاد | تقاضای کم |
| تولید وسیع | تولید محدود |
| بال‌هایی با طول برابر | بال‌های نامساوی |
انواع نبشی از نظر روش تولید
نبشی‌ها از نظر روش تولید به دو گروه پرسی و فابریک تقسیم می‌شود.
نبشی پرسی
این مدل، با کمک یک ورق آهنی 6 متری تولید شده که به آن شکل می‌دهد و به نبشی آهن تبدیل می‌شود. در این روش ورق‌های رول‌شده را برش داده و با دستگاهی به نام رول فورمینگ و به روش نورد سرد به محصول نهایی تبدیل می‌کنند. معمولا مدل‌هایی که در این روش تولید می‌شوند دارای زاویه داخلی 90 درجه و به صورت بال مساوی هستند.
جنس محصولات از فولاد ساختمانی ST37 است و قیمت نبشی تولیدشده به این روش کمتر از نوع فابریک بوده و مقاومت کمتری نیز نسبت به آن دارد. دلیل قیمت کمتر آن، قیمت کمتر ورق‌های موردنیاز برای ساخت این محصول در روش پرسی نسبت به بلوم است.
نبشی فابریک
این مدل با کمک نورد گرم تولید می‌شود. برای این کار، در روش فابریک به شکل‌دهی اسلب‌های گداخته پرداخته خواهد شد که خواص مکانیکی آن نسبت به نوع پرسی تفاوت دارد. خم کردن، سوراخ‌کاری و برش‌کاری این محصول کار چندان دشواری نیست و به همین دلیل کاربردهای متنوعی دارد.
مقاومت محصول در مقابل استحکام کششی در صنعت ساختمان‌سازی از اهمیت بالایی برخوردار است. به غیر از نبشی‌ها، میلگردها نیز در این صنعت بر اساس استحکام کششی مورد استفاده قرار می‌گیرند. برای مثال می‌توان به تفاوت میلگرد A2 و A3 اشاره کرد که بر اساس استحکام‌های کششی متفاوت، کاربردهای متفاوتی نیز دارند.
برای تولید نبشی فابریک، ابتدا شمش‌های فولادی در داخل کوره‌های حرارتی حرارت داده می‌شوند و سپس از قفسه‌های نورد عبور داده می‌شوند. طول محصول در نتیجۀ این فرآیند افزایش یافته و سطح مقطع آن کاهش می‌یابد. در پایان دوباره این محصول از قفسه‌های نورد عبور داده شده و در اندازه‌های مختلف برش داده می‌شود.
جدول زیر ویژگی‌های انواع مختلف نبشی را بر اساس نحوه تولید نشان می‌دهد:
| فابریک (نورد گرم) | پرسی (نورد سرد) |
| هزینۀ بالا | هزینۀ پایین |
| بهره‌وری بسیار بالا | بهره‌وری متوسط |
| ابعاد نامحدود | ابعاد محدود |
انواع نبشی از نظر جنس
موارد نام‌برده شده در زیر، انواع مختلف نبشی از نظر جنس و مواد اولیه‌ای هستند که در تولید آنها استفاده شده است.
نبشی گالوانیزه
مواد اولیۀ این محصولات شامل ورقه‌های آهنی است که از پوششی فلزی به نام گالوانیزه بر روی آن قرار داده می‌شود تا از زنگ زدن آن جلوگیری شود. از این محصول ضدزنگ در محیط‌هایی استفاده می‌شود که امکان خوردگی سازه بالاست.
نبشی ضد زنگ
این مدل، در مقابل خوردگی مقاوم بوده و این محصولات در دو نوع T316 و T304 در بازار موجود هستند. T304 به روش نورد گرم تولید می‌شود و برای موقعیت‌هایی مناسب است که نبشی در معرض آب نمک و سایر عناصر شیمیایی باشد. عملیات‌های مختلفی از قبیل جو‌ش‌کاری و برش‌کاری نیز بر روی این محصول به آسانی صورت می‌گیرد.
نوع T316 این محصول دارای پوشش کروم، نیکل و مولیبدن است و مقاومت آن در مقایسه با نوع 304 بالاتر بوده و برای ساخت پایه‌های ضدزنگ در صنایع دریایی و قفسه‌های نگهداری کالاها استفاده می‌شود. کیفیت فرایند تولید نبشی ضد زنگ به نوع تجهیزات و رعایت استانداردها در نورد گرم بستگی دارد. در حال حاضر، مجموعه‌های خاصی در ایران، از تجهیزات مدرن برای تولید مقاطع فولادی برخوردار هستند که یکی از آنها، کارخانه ثامن استیل است. انواع میلگرد 8، 10 و 12 و همچنین مش توری جزو مهمترین محصولات این تولیدکننده برتر هستند.
نبشی لقمه
نبشی لقمه به نبشی‌های خرد شده‌ای گفته می‌شود که در سازه‌های مربوط به آسانسورها مورد استفاده هستند. به این نوع، نبشی فولادی L نیز گفته می‌شود و به عنوان اجزای تقویت‌کننده اتصالات تیر کاربرد دارند. نبشی لقمه با برش دقیق نبشی فولادی ساخته شده و یک پایه مستقیم و دو پایه عمود بر هم دارد که زاویه نود درجه تشکیل می‌دهند.
نبشی پلاستیکی
این مدل، در ابعاد مختلفی تولید می‌شود. کاربرد نوع پلاستیکی در بسته‌بندی میوه، کاشی و سرامیک و ورقه‌های فلزی است. جالب‌ترین کاربرد نبشی پلاستیکی در بسته‌بندی و حمل و نقل است که برای محافظت از لبه‌های تیز گوشه کالاها استفاده می‌شود.
نبشی PVC
نبشی PVC نیز در ضخامت‌های متفاوتی تولید می‌شود و کاربرد آن در سردخانه‌هاست. این نوع در قاب‌بندی و ایجاد زیبایی در محیط نیز کابرد دارد و به عنوان داکت برای پوشش سیم برق و تلفن مورد استفاده قرار می‌گیرد. یکی از ویژگی‌های این محصول، قابلیت نصب به صورت منحنی است که می‌توان از آن در کنج و گوشه‌های تیز پله استفاده کرد.
تاشو PVC
این محصول قابلیت تاشدگی دارد و می‌توان آن را تا 180 درجه تا کرد. کاربرد نبشی تاشو PVC در دکوراسیون است، زیرا این محصول توانایی پوشش زوایا را دارد بدون آنکه دچار شکستگی و یا ترک‌خوردگی شود.
نبشی آلومینیوم
این محصول آلومینیومی نسبت به انواع فولادی مشهورتر است. محصول آلومینیومی نبشی با روش‌های گوناگون تولید می‌شود که ظاهر آنها با یکدیگر متفاوت است. از این نبشی در موارد مختلفی مانند خطوط انتقال برق، ساخت هواپیما، ساخت کشتی، ساخت وسایل منزل و … استفاده می‌شود.
| انواع مختلف از نظر جنس | کاربرد |
| گالوانیزه | محیط‌های با خوردگی بالا |
| ضدزنگ | ساخت پایه‌های ضدزنگ در صنایع دریایی، قفسه‌های نگهداری کالاها |
| لقمه | سازه‌های مربوط به آسانسورها |
| پلاستیکی | بسته‌بندی و حمل و نقل، کاشی و سرامیک، بسته‌بندی میوه، ساخت ورقه‌های فلزی |
| PVC | سردخانه‌ها، پوشش سیم برق و تلفن، زیبایی محیط |
| تاشو PVC | دکوراسیون، پوشش زوایا |
| آلومینیوم | خطوط انتقال برق، انواع سازه‌ها و حمل و نقل، در صنایع هوایی و دریایی برای ساخت هواپیما و اسکله و کشتی، در صنعت ساخت و ساز برای ساخت در و پنجره، ساخت برخی از وسایل منزل |